Mide ilaçları şeker hastalığına mı neden oluyor?
Proton pompa inhibitörleri denen mide ilaçları reflü, mide ülseri ve hazımsızlık gibi hastalıkların tedavisi için kullanılmaktadır. Tüm dünyada en sık reçete edilen ilk 10 ilaç içerisinde yer almaktadır.
Buna karşılık bir takım sağlık riskleri de taşımaktadır. Uzun süreli kullanımda
- Kemik kırığı
- Kronik böbrek yetmezliği
- Bağırsak enfeksiyonları
- Mide kanseri riskinde artış ile ilişkilendirilmektedir.
Gut dergisinde yayınlanan bir çalışmada ise uzun süreli mide ilaçları (proton pompa inhibitörü grubundan) kullanımının tip 2 diyabet (şeker hastalığı) riskini artırdığı bildirilmiştir. Öyle ki kullanım süresi uzadıkça seker hastalığı riski de katlanarak artmaktadır. Araştırmacılar 2 yıldan uzun süredir PPI kullanan hastaların düzenli kan şekeri ölçümü yaptırması gerektiğini tavsiye etmektedir.
2014 yılında bir grup araştırmacı mide ilacı kullanımının diyabet sıklığına katkısı olup olmadığını merak etmiştir. Amerika’da Nurses Health Study isimli büyük çalışmaya katılan 25-75 yaş arası 204.689 kişinin verileri taranarak buradan elde edilen bilgiler değerlendirilmiş. 1986 yılında başlayan çalışmaya katılımcılar her 2 yılda bir sağlık durumları ile ilgili verileri girmişlerdir. Takip eden 9-12 yıllık sürede 10.105 kişide şeker hastalığı gelişmiştir. PPI grubu mide ilacı kullanan kişilerde diyabet sıklığı 7.44/1000 iken kullanmayanlarda 4.32/1000 olarak tespit edilmiştir. Diyabete meyil oluşturabilecek yüksek kan basıncı ve kolesterol, hareketsizlik, ilaç kullanımı gibi faktörler devre dışı bırakıldığında bile PPI kullanımı tip 2 diyabet riskini %24 oranında artırmaktadır. İki yıldan kısa süre kullanmak riski %5 artırırken 2 yıldan uzun süre kullanmakla risk %26’ya yükselmektedir.
Daha ileri analizlerde diabet riskinin kilolu olmayan ve kan basıncı normal olan grupta bile arttığı tespit edilmiştir. Araştırmacılar diğer bir mide ilacı grubu olan H2 reseptör blokeri grubunu test etmişlerdir. Bu ilaçlarında riski %14 oranında artırdığını göstermişlerdir. Eğer ilaç uzun süredir alınmıyorsa riskin düştüğü de gösterilmiştir. Bu gözlemsel bir çalışma olduğundan neden sonuç ilişkisi konusunda bilgi vermemektedir. Olası mekanizma konusunda da henüz bir bilgi yoktur. Fakat uzun süredir (2 yıldan fazla) PPI kullanan hastaların şeker hastalığı yönünden taranması gereklidir.
Hepinize güzel bir gün dilerim.